अमेरिकी जेलमा नेपाली: कुन जेलमा कति ?
काठमाडौँ १४ साउन । ५० लाख रुपैयाँसम्म खर्च गरेर मेक्सिकोको बाटो हुँदै हरेक दिनजसो नेपालीहरू गैरकानुनी रूपमा अमेरिका छिर्ने गर्छन् । जंगल, समुद्र र जेल हुँदै अमेरिकासम्मको यात्रा तय गर्ने क्रममा कतिपय नेपाली जंगली जनावरको सिकार पनि हुन्छन् । कतिपय समुद्रमा डुंगा डुबेर गोही र सार्कको सिकार हुन्छन् । कतिपय अमेरिका आउनुअगाडि नै अन्य देशमा पक्राउ परेर उतैबाट फर्काइन्छन् । यति धेरै जोखिमबीच पनि मेक्सिको हुँदै नेपालीहरू गैरकानुनी रूपमा अमेरिका छिर्ने क्रम घट्दो छैन, बरु बढ्दो छ ।
अमेरिकाको सीमा क्षेत्रबाट गैरकानुनी रूपमा छिर्ने क्रममा कैयौँ नेपाली सीमा सुरक्षा बलको फन्दामा पर्छन् । त्यसपछि उनीहरूको जेलको यात्रा सुरु हुन्छ । कतिपय केही महिनापछि जेलबाट छुट्छन्, कतिपयलाई डिपोर्ट गरिन्छ । जेलबाट छुटेकामध्ये अधिकांश बाहिर निस्केपछि अमेरिका आउँदाको ऋण तिर्न हरेक दिन १२ देखि १४ घन्टासम्म र तीसै दिन काम गर्न बाध्य हुन्छन् । जेलबाट छुट्न नसकेर डिपोर्ट हुनेहरू आफ्नैअगाडि ‘अमेरिकी सपना’मा आगो लागेको हेर्न बाध्य हुन्छन् ।
२९ वटा जेलमा छन् नेपाली
अमेरिकाको युएस इमिग्रेसन एन्ड कस्टम इन्फोर्समेन्ट (आइस)को मातहतमा ८२ वटा अध्यागमन जेलमध्ये २९ वटामा नेपाली छन् । उनीहरू कहिले छुट्न पाइएला भन्दै दिन गनेर बसिरहेका छन् । क्यालिफोर्नियादेखि टेक्सास हुँदै न्युयोर्कसम्मका जेलमा नेपालीहरू अमेरिकी सपनालाई आफूसँगै कैद गरेर बसिरहेका छन् ।
आइसका प्रवक्ता भिन्सेन्ट पिकार्ड अमेरिकाका विभिन्न २९ वटा इमिग्रेसन जेलमा नेपाली रहेको पुष्टि गर्दै भन्छन्, ‘हाम्रो रेकर्डअनुसार हाल अमेरिकाका २९ वटा जेलमा नेपाली छन् । कहिलेकाहीँ यो संख्यामा घटी–बढी हुन सक्छ । जेल पर्नेहरूको संख्या थपिँदै जाँदा र एउटा जेलबाट अर्को जेलमा सार्नुपर्ने अवस्था पनि आइरहने भएकाले कहिलेकाहीँ नेपालीहरू रहेको जेलसंख्या थपिन सक्ने सम्भावना पनि रहन्छ ।’
कुन जेलमा कति छन् नेपाली ?
जुलाईको दोस्रो सातासम्मको अद्यावधिक विवरणअनुसार जेलमा रहेका नेपालीको संख्या एक सय ११ रहेको छ । कहिलेकाहीँ हजारौँ नेपाली जेलमा रहेको प्रचारबाजी हुने गरे पनि त्यो प्रचारबाजी सत्य नरहेको विभिन्न इमिग्रेसन जेलको स्थलगत भ्रमण र युएस इमिग्रेसन एन्ड कस्टम इन्फोर्समेन्टले प्रदान गरेको अद्यावधिक तथ्यांकबाट पुष्टि हुन्छ । प्रवक्ता पिकार्डले हजारौँ नेपाली जेलमा रहेको भन्ने प्रचारबाजी आफूले नसुनेको र त्यस्तो प्रचारबाजी भएको भए त्यो गलत रहेको जानकारी दिए ।
सबैभन्दा धेरै नेपाली जर्जियाको जेलमा रहेका छन् । जर्जियाको स्टेवार्ड डिटेन्सन सेन्टरमा हाल २३ जनाले बन्दी जीवन बिताइरहेका छन् । टेक्सास र एरिजोना क्षेत्रमा सीमा पार गरेर आउने क्रममा धेरै नेपाली पक्राउ पर्ने गरे पनि उनीहरूमध्ये कैयौँलाई जर्जियाको डिटेन्सन सेन्टरमा स्थानान्तरण गरिँदै आएको छ । जर्जियाकै अरविन काउन्टी डिटेन्सन सेन्टरमा एकजना नेपाली छन् ।
जुलाईको पहिलो साता स्थलगत भ्रमणका क्रममा टेक्सासको पोर्ट इसावेल डिटेन्सन सेन्टरभित्र भेटिएका क्षत्री थरका एकजना नेपालीले जेलभित्र पाँच नेपाली रहेको बताए । तर, पछि अरू तीनजना नेपाली थपिएपछि हाल त्यहाँ आठजना नेपाली रहेको युएस इमिग्रेसन एन्ड कस्टम इन्फोर्समेन्ट (आइस)ले पुष्टि गरेको छ ।
सातजना अपराधका मुद्दामा
अमेरिकी जेलमा रहेकामध्ये सातजना आपराधिक क्रियाकलापमा संलग्न भएका कारण डिपोर्टेसनको प्रक्रियामा रहेका हुन् । उनीहरूले अमेरिकामा विभिन्न खाले जघन्य अपराध गरेका कारण क्रिमिनल कोर्टबाट सजायको फैसला भएको तर डिपोर्टेसनको फैसला कुरेर बसिरहेका छन् । अपराधमा संलग्न भएको ठहर भएपछि आइसले अनिवार्य डिपोर्टेसनको प्रक्रियामा हालेको हो ।
अमेरिकी जेलमा रहेका नेपालीका पक्षमा वकालत गर्दै आएका नेपाली मूलका कानुन व्यवसायी वासु फुलाराका अनुसार अध्यागमन जेलमा भएका अधिकांश नेपाली मेक्सिकोको बाटो हुँदै गैरकानुनी रूपमा सीमा पार गरेर अमेरिकामा आउनेहरू नै छन् । फुलाराका अनुसार नेपालीहरूको आपराधिक इतिहास त्यति धेरै देखिँदैन । करिब १० देखि १५ प्रतिशत मात्र रहेको छ । नेपालीलाई केही समय इमिग्रेसन जेलमा राखी १५ सयदेखि २५–३० हजार डलरसम्म धरौटी तोकेर रिहा गर्ने गरिएको पाइन्छ । धरौटीमा नछुटेकालाई व्यक्तिगत सुनुवाइको मिति दिइन्छ ।
“खाना प्याक गर्ने कागज ओढेर भुइँमै सुत्यौँ”
सरोज अधिकारी क्षत्री (नाम परिवर्तन)
अमेरिकी जेलमा बसेर छुटेका नेपाली
म दलाललाई ३५ लाख रुपैयाँ बुझाएर मेक्सिकोको बाटो हुँदै अमेरिकामा आएको हुँ । अमेरिका छिर्नासाथ टेक्सासमा पक्राउ परेँ । मलाई केही दिन अस्थायी हिरासतमा राखियो । त्यसपछि विभिन्न डिटेन्सन सेन्टरमा सारियो ।
मेक्सिकोसम्म आइपुग्दा विभिन्न खालका समस्या भोग्नुपर्यो । जंगलको बाटोदेखि समुद्रको बाटो हुँदै पानामाको जेलमा समेत बसियो । मेक्सिकोबाट अमेरिका छिर्ने क्रममा आ–आफ्नो दलालको सम्बन्धअनुसार हुन्छ । कसैलाई यो जंगलको बाटो जानू भनेर छाडिदिन्छ । स्थानीय दलालसँग राम्रो सम्बन्ध छ भनेचाहिँ सहज बाटोबाट अगाडि बढाउँछ ।
दलालले मलाई मेक्सिकोको रेनोसा भन्ने ठाउँमा केही दिन राख्यो । यो टेक्सास छिर्ने सीमा क्षेत्रमा पर्दो रहेछ । रेनोसाबाट गाडीमा १५ मिनेटजति जंगलैजंगल अगाडि ल्यायो । त्यसपछि केही बेर पैदल नै हिँड्यौँ । अमेरिकाको सीमा क्षेत्रमा एउटा सानो खोला रहेछ । दलालले सानो डुंगामा राखेर त्यो खोला पनि पार गराइदियो । पारिपट्टि अमेरिकी सीमा सुरक्षाकर्मीले हेरिरहेका थिए । खोला तरेर अमेरिकी भूभागमा आइसकेपछि हामी सबैले दुवै हात माथि ठड्यायौँ । हामी ६ नेपाली थियौँ । दुईजना भारतीय थिए ।
हामी सबैलाई पक्राउ गरियो । आकाशमा हेलिकोप्टर घुमिरहेका थिए । पक्राउ गरेपछि गाडीमा राखेर एउटा हिरासतमा लगेर राखे । सुरुमा अलिकति जुस र पाउरोटी खान दिए । त्यहाँ तीन दिनसम्म राखे । हामी खाना प्याक गर्ने कागज ओढेर भुइँमै सुत्यौँ । के गर्लान् भनेर हामी सबै निकै आत्तिएका थियौँ । पछि हामीलाई पोर्ट इसावेल डिटेन्सन सेन्टरमा ल्याइयो ।
डिटेन्सन सेन्टरमा ल्याउनुअघि हामीसँग सामान्य सोधपुछ भयो । सेन्टरमा मलाई सात दिनसम्म त्यहाँ राखे । त्यहाँ अरू नेपाली पनि थिए । यो डिटेन्सन सेन्टर अलिक व्यवस्थित रहेछ । लत्ताकपडा, खान–बस्न सबै राम्रो रहेछ । सफा पनि रहेछ । त्यहाँ सात दिन बस्दा मलाई त आराम गर्ने स्थलजस्तो बन्यो । अमेरिका छिर्नुअघि जंगलको बाटोमा निकै दु:खकष्ट भोग्नुपरेको थियो । भोकभोकै हिँड्नुपर्दा निकै कमजोर महसुस भइरहेको थियो । के होला, ज्युँदै अमेरिका पुगिएला कि नपुगिएला भन्ने तनाव पनि थियो ।
जेलमा नै राखे पनि अमेरिका त आइयो भनेर ढुक्क भइयो । जेलबाटै अमेरिकामा रहेका साथीहरू र नेपालमा भएका आफन्तसँग फोनमा कुराकानी पनि गरेँ । प्रहरीले कसरी आएको, किन आएको भनेर अन्तर्वार्ता लिए । त्यसपछि मलाई लुजियानामा रहेको जेलमा ल्याए प्लेनमार्फत । हातमा हतकडी र खुट्टामा नेल लगाए । लुजियानाको डिटेन्सन सेन्टर अझ राम्रो रहेछ । बस्न, खान राम्रो सुविधा रहेछ । खेलकुदका लागि पनि व्यवस्था रहेछ । झन्डै एक महिनासम्म त्यहाँ राखे । अन्तर्वार्तापछि मलाई विनाधरौटी रिहा गरे । नयापत्रिका
भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
0 comments
Write Down Your Responses